၁၊၊ အပဏ္ဏကဇာတ်
(ဗောဓိသတ်ဒှ်ညးဗၞိက်)
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကျာ်တြဲပဒတဴ ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် ပဟိုတ်ကဵုဗော်တဳ မဒှ်သဟာဲအနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ညး မသုန်ကၠံဂှ် အပဏ္ဏကဇာတ်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံရ၊၊
နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ပဂကောံကဵုကွးတဳမသုန်ကၠံ မဒှ်သဟာဲဇကုဂှ်တုဲ ရပ်ကေတ် ပၞာၚ်သ္ဍဴဓုပ်ပ္ကဴမြမောဝ်တုဲ တိတ်အာဘာဇေတဝန်ရ၊၊ ပပူဇဴမြမောဝ် လ္ၚောဝ်ကျာ်တြဲတုဲ ပ္ဍဲဌာန်မဗၠးဒုဟ် တြဴစွံဂှ် တန်ဒၟံၚ်ရ၊၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် တၠဳမၞုံကုပိုန်ကျာ်တြဲ မၞုံမုက္ခဝါမတုပ်တဴညံၚ်ရဴဂိတုမပေၚ် သီုအရံၚ်အံၚ် သူလျးမရာၚ်ဆာဲတဴဂှ် ပ္ဍဲသၞာမပြဲဂှ်ဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ နရမျှာၚ်မတုပ်တဴညံၚ်ရဴရမျှာၚ်မှာဗြီုဂှ် ညံၚ်ဇမောဝ်ဍာ်အာ ကာသဂၚ်ကီု နကဵုဍောၚ်ဓဝ်မပြဲဂှ် တွံပၟိၚ်ထ္ၜးကဵုတဳတံညးဂမၠိုၚ်ရ၊၊ ကွးတဳတံဂှ် ဂွံမိၚ်ဓဝ်တဝှ်ပါၚ်ကျာ် တြဲတုဲ ပလီုကၠေံသရဏ ပ္ဍဲတဳတေံတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်သရဏဂမနပိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကျာ်တြဲရ၊၊ ပ္ဍဲကာလကျာ် တြဲမအာဂေၚၚ်စရိတ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်သရဏ ပ္ဍဲတဳတံပၠန်ရ၊၊ ကျာ်တြဲစိုပ်နူဂေၚၚ်စရိတ်ဂှ်တုဲ ဒဒှ်ဂှ် အနာ ထပိဏ္ဍိကသေဌဳ လ္ၚောဝ်ပ္တီကျာ်တြဲရ၊၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကျာ်တြဲမိၚ်တုဲ အပဏ္ဏကဇာတ်ဂှ် ကျာ်တြဲတွံကဵုရ၊၊
ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ရးကာသိကရး ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ သၟိၚ်ဗြဟ္မဒတ္တပ္ကၚ်ရၚ်၊ ဗောဓိသတ်ပိုဲ ဒှ်ပ္ဍဲဂကူ ဒၞာဲဗၞိက်သကိုပ်သာ၊ အာစိုပ်ဒဒှ်ဗၠာဲတုဲ နကွဳစောတ်မသုန်ကၠံဂှ် လဆောဝ် နူဗၟံက်အာပလိုတ်ရ၊ လ ဆောဝ် နူပလိုတ်အာဗၞိက်ဗၟံက်ရ၊၊ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် ကောန်ဗၞိက်သမၠီုလေဝ် နွံမွဲကီု၊၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗၞိက်မဂၠိုၚ်ကဵုၚုဟ်ဂှ် ပ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကွဳစောတ်မသုန်ကၠံတုဲ သြပ်ဒၟံၚ်မ သ္အာဗၞိက်ရ၊၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် နာဲသာဗၞိက်သမၠီုဂှ်ကီုလေဝ် နကွဳမသုန်ကၠံ ပ္ဍိုက်ဗပေၚ်ဗၞိက်တုဲ သြပ်ဒၟံၚ်မ သ္အာဗၞိက်ကီုရ၊၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံဗောဓိသတ်ချပ် “ကောန်ဗၞိက်သမၠီုဝွံ သ္အာမွဲစွံဂကောံအဲဂှ် သီုကွဳလ္ၚီ သ္အာမွဲစွံဝွံဂှ် ဂၠံၚ်တြဴလေဝ်က္ဍန်အာရ၊ အှော်ကီု ဍာ်ကီု သဏေဝ်ကီု ဂွံဝါတ်ဂါတ်သန်ရ၊ ကမတ်ဂၠဴမစ ဂှ်ကီုလေဝ် သ္ဂောံဝါတ်ဂါတ်သန်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊၊ ကောန်ဗၞိက်သမၠီုဝွံ မသတန်အာကၠာဟာ ဟွံသေၚ် အဲမသတန်အာကၠာဟာ” ဗောဓိသတ်ချပ်တုဲ ကဵုအာကော်နၚ်သကိုပ်ဗၞိက်ဂှ်တုဲ သၟာန်ရ၊ “ယွံသၚ် ဃာတ်၊ တၠအဲသအာကၠာဟာ အာကြဴဟာ” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ သကိုပ်သာဂှ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံချပ် “အဲ ရဂွံအာကၠာမ္ဂး ဂၠံၚ်တြဴလေဝ် ဟွံဂတာပ်လီုဏီ၊ ဍာ်အှ်ောသဏေဝ် ပိုဲဟွံဒိုက်ရ၊ အနှေန်ဗၞိက်လေဝ် သ္ဂုတ်သွာတ်ပ္တိုန်ဖျေံ ညံၚ်စိုတ်ပိုဲဂှ် ဂွံသွံစရ၊ ပ္ဍဲမအာကၠာဝွံဂှ် ဒတုဲဖဵုဂၠိုၚ်သန်” ချပ်တုဲ “ယွံသၚ် ဃာတ်၊ ပိုဲအာဂတကၠာရ” သကိုပ်သာဂှ်ဂး၊၊ ဗောဓိသတ်ချပ်ပၠန် “အဲရသ္အာကြဴမ္ဂးဂှ် ဒၞာဲတြဴဒလံက်ဒ နက်တံဂှ် ညးဂွံဗဝ်သတးကၠေံတုဲ ဗွဲသွာပိုဲသ္ဂောံအာရ၊ ကမတ်တမြံၚ် ဂၠဴညးစဖအိုတ်ကၠေံတုဲ ကမတ်မ တိုန်တၟိဂှ် ဂၠဴပိုဲမဂွံစရ၊ သဏေဝ်တမြံၚ် ညးၜဟ်စကၠေံတုဲ တဏုၚ်သဏေဝ်မတိုန်တၟိဂှ် မၞိဟ်ပိုဲဂွံၜဟ်စရ၊ ဌာန်မဟၟဲကုဍာ်ဂှ် ညးခဲါပဒှ်လဝ်ကမၠိုၚ်တုဲ ပိုဲဂွံသုၚ်ကီုရ၊ ပြဝမသ္ဂုတ်ပ္တိုန်ဖျေံၚုဟ်ဗၞိက်ဂှ် ညံၚ်ညးသ္ဂုတ် ကၠေံလမျီုကီုရောၚ်၊ ဗၞိက်ညးသ္ဂုတ်လဝ်တုဲ အနှေန်ညးဂှ် ပိုဲဂွံဗက်သွံစရ ဒုဟ်ဟွံမွဲရ” ဒတုဲဖဵုသာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ညာတ်တုဲ “ယွံသၚ်ဃာတ်၊ တၠအဲအာကၠာတုဲ ပိုဲအာကြဴရ” ဗောဓိသတ်ဂး၊၊ “ဂွံရ” သ ကိုပ်သာဂမၠိုၚ်ဂှ်ဂးတုဲ ဒးကာလ ဗ္ဂန်ကေတ်ကွဳစောတ်မသုန်ကၠံဂှ်တုဲ ဇက်အာရ၊၊
ဗဗွဲလၟေၚ်ဟေၚ် ကလိကၠေံဒမံၚ်မၞိဟ်တုဲ အာစိုပ်ကန္တာရ၊၊ ယၟုကန္တာမ္ဂးဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်မသုန်သာ်တုန်၊၊ ညး ကန္တာမသုန်သာ်ဂှ်ရော၊ စောရကန္တာရော- ကန္တာကမၠတ်မွဲ၊၊ ဝါဠကန္တာရော- ကန္တာသတ်ဂမျိကမ္တာန် မွဲ၊၊ နိရုဒကကန္တာရော- ကန္တာဟွံမွဲကဵုဍာ်မွဲ၊၊ အမနုဿကန္တာရော- ကန္တာဒမံၚ်ကလော်မွဲ၊၊ အပ္ပဘက္ခ ကန္တာရော- ကန္တာဟွံမွဲကဵုရိုဟ်ဆု သစ္ဆုသၞေဝ်ကေဝ်မွဲ၊၊ ဣဝွံကန္တာမသုန်ရ၊၊ ပၞောဝ်ကန္တာမသုန်ဂှ် ဒၞာဲဝွံ ကန္တာၜါနွံ၊ မသက္ကုဍာ်မွဲ ဒမံၚ်ကလော်မွဲ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲသာဗၞိက်ဂှ် ဇရဳဇၞော်မွဲကေတ်တုဲ တုက်ဗပေၚ် ဍာ်တုဲ၊ တြဴမနွံဗၞတ်တြဴစှ်ောယောဇနာဂှ် သွိုန်ဗပိုန်ဇက်အာရ၊၊
ပ္ဍဲကာလဂှ် အာစိုပ်ကန္တာဒမံၚ်ကလော်တံဂှ်ရ၊၊ သာ်ဝွံကလော်ချပ် “မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ပိုဲကဵုဍေံထောံကၠေံ ဍာ်၊ ဖဍိုန်ဒြဟတ်ဍေံတုဲ ပိုဲစကၠေံဖအိုတ်ရ” ချပ်တုဲ၊ ယာန်ကွဳစောတ်မဂပ်ဂဝ်လှိၚ်စိုတ်ဂှ် ဗ္ဂန်ကေတ်ဂၠဴ ဗၠာဲဗတာၚ်ဂှ် နိမိတ်ဗဒှ်တုဲ၊ ဗွက်ကြဴညးစှ်ၜါ ရပ်ကေတ်ဂဒံၚ်သၞာ်တုဲ သီုမလမုဲလမက် တဍေက်တဴန သၠိုက်သရီု သီုစက်ကွဳမတ္ဍေက်တဴနသရီု၊ မၞိဟ်ဗွက်ကြဴတံဂှ် ဝက်ပ္ကဴဥပဵု စအာလွာလကိုန် ရပ်ပ္ကဴဒကှ်ဗ ကေတ်ဗ္တာၚ်ပေၚ်စန်၊ ညံၚ်ညးမနွံကဵုဣဿရ မဍိုက်အာကွဳဂှ် ဍေံဒစးကၠုၚ်ရ၊၊
သဘဴသကိုပ်သာတံတုန်- ယာံကျာပိုက်ကၠုၚ် နူဂတမုက်ဂှ် ဒဴလမၠိုက်လက်ကၠိုက်တုဲ ဂတညးဟေၚ်မ အာရ၊၊ ယာံကျာပိုက်ကၠုၚ်နူလက်ကြဴဂှ် ကြဴဂှ်ဟေၚ်မအာရ၊၊ ပ္ဍဲကာလဂှ်တုန် ကျာကၠုၚ်နူဂတမုက် ရောၚ်၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂတညးအိုတ်ဟေၚ် သကိုပ်သာဂှ်အာရ၊၊ ကလော်ညာတ်ဇိုၚ်ကွဳဇကုတုဲ စှ်ေအာဗွဲ သၟဝ်တုဲ သၟာန်တိုန်ရ၊ “မူဒၞာဲနာဲပိုဲတံမအာရော၊၊” သကိုပ်သာဗဒိုအ်ကွဳတုဲ ဟီုတိုန်ရ၊ “ပိုဲကၠုၚ်နူဍုၚ် ဗာရာဏသဳ အာပဗၞိက်ရောၚ်၊၊ နာဲပိုဲတံစရှ်ဝက်ပ္ကဴသွာဥပဵု ရပ်ပ္ကဴဒကှ်ဗကေတ်ဗ္တာၚ် စကၠုၚ်လွာလကိုန် သီုဍာ်သၠိုက်မတဍေက်ဇွောဝ်ဒၟံၚ် မကၠုၚ်ဝွံဂှ် ပ္ဍဲဒေါဝ်တြဴ ဗြဲဗ္ဂူဟာ၊ ကၟာလစမသကိုပ်ဂြိုပ်ဒၟံၚ် ဥပဵုဒကှ် သွာဂှ်နွံဟာ” သကိုပ်သာသၟာန်၊၊ “ယွံသၚ်ဃာတ်၊ မူပသၟာန်ပၠန်ရော၊ တေတေံစရုဲမုဟ်ဂြိုပ်ညံၚ်သာ် ယန် မလစံက်လနၚ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟွံညာတ်ဟာ၊ ပတွဵုနူဂှ် အလုံဂြိုပ် ဗြဲဗ္ဂူဒၟံၚ်လၟိုန်၊ ဇၟာပ်တြၚ်လဂေါဝ် ဍာ် ပေၚ်တၟိုဟ်ဒၟံၚ်သြၚ်၊ ပ္ဍဲလှာတံဂှ် ဥပဵုသွာဒကှ်ဗကေတ်ဗ္တာၚ် သကိုပ်ဂြိုပ်တဴဗွဲမလောန်ဟေၚ်၊ မူဂလိုၚ်ကွဳ တံဝွံရော၊ မူဂှ်ညးမဍိုက်ရော” ဂးတုဲ သၟာန်အာလၟေၚ်ၚ်ရ၊၊ စိုပ်ကွဳကြဴအိုတ်ဂှ်ရ၊၊ “မူပ္ဍိုက်ဝွံရော၊ သ္ဇိုၚ် လောန်က္ဍၚ်သန်သွံ၊၊” “ကွဳဝွံ ပ္ဍိုက်ဍာ်ရောၚ်အဴ၊၊” “ဆတြဴမကၠုၚ်တုဲဝွံဂှ် ကေတ်နၚ်ဍာ်ဂှ် လဝ်ကဵုဒှ်ရ၊ ဂတဝွံ ကိစ္စမ္ဒးသဏာဍာ်ဂှ်ပၠန်ဟွံမွဲရ၊ ဍာ်တံဂှ် သကိုဟ်ထောံကၠေံ လ္ပပလယိုၚ်ဝေၚ်ကွဳရ” ကလော် တံဂှ်ဂးတုဲ ဍေံအာလောန်ညိ ဗၠးနူလညာတ်မၞိဟ်တံဂှ် ဍေံစဴအာဍုၚ်ကလော်ဒမံၚ်ဍေံရ၊၊
သကိုပ်သာဂှ် ဟိုတ်မသဒီု ပ္တေဟ်ဂလာန်ကလော်တုဲ ကဵုတက်ထကးကၠေံ ထောံကၠေံဇရဳတုဲ ဗၞတ်ဍာ်မွဲ ဇဟာၚ်ကီု ဟွံဖျေံလဝ်တုဲ ဇက်အာရ၊၊ ဇက်အာနူဂှ်တုဲ ဟွံညာတ်ဍာ်သက်က်ရ၊၊ တ္ၚဲပၠိုတ်အာတုဲ ဗ္ဂေတ် ရေတ်လဝ်က္ဍိုပ်ကွဳ ဒက်လဝ်ဂၠဴပ္ဍဲကွဳဂှ်ရ၊၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်သီုဂၠဴ ဍာ်ဟွံဂွံသုၚ် ပုၚ်ဟွံဂွံစအိုတ်တုဲ ဍောၚ်ၜိုတ် သ္တိက်လှိၚ်အာဖ္အိုတ်ရ၊၊ ကလော်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်စကၠေံမၞိဟ်သီုဂၠဴ အိုတ်သ္အးရ၊၊ ဆဇုတ်မသှ်ေဗြံက်ဒၟံၚ်တုဲ သီု ညးဖ္အိုတ် မ္ဒးအာစိုပ်လလေၚ်ဟေၚ်၊၊ ကွဳမသုန်ကၠံသီုဗၞိက် ဒၟံၚ်ဂျတဴဒၞာဲဂှ်ရ၊၊
သကိုပ်သာသမၠီုဂှ် အာလပါ်ဂိတုဂှ်ဒှ်တုဲ ဗောဓိသတ်သီုကွဳမသုန်ကၠံ ဇက်အာစိုပ်ပါၚ်တရၚ်ကန္တာဂှ်တုဲ ဇၟာပ်ဇရဳ ကဵုလံၚ်ဗပေၚ်ဍာ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးရ၊ “ယွံမၞးတံ၊ နူဝွံအာဂတ ယာံဟွံပ္တီအဲတုဲ ဍာ်ဆဗၞတ်မွဲဇဟာၚ် ကီု လ္ပထောံကၠေံညိ၊ ပ္ဍဲကန္တာဝွံ ဆုဂျိနွံ၊ သၠပ္ကဴသတ်ဍေံ မၞးတံဟွံတီညာတ်မွဲလှ်ေဂှ် ဟွံပ္တီအဲတုဲ မၞးတံ လ္ပစရ” သာ်ဝွံဒလောံဗ္တောန်ကောန်သာတုဲ သီုကွဳမသုန်ကၠံဂှ် ဇက်အာရ၊၊ ကာလမအာစိုပ်ကန္တာက လော်ဂှ် ညံၚ်ကၠာတေံကီု ဍေံပကလော်မဒစးကၠုၚ် ထ္ၜးဇကုကဵုဗောဓိသတ်ရ၊၊ ဗောဓိသတ်ညာတ်ဗက် တီဒဒှ်ကလော်ရ၊၊ “ကန္တာဝွံ ဍာ်ဟွံမွဲမွဲလှ်ေ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နိရုဒကကန္တာမ္ဂးယၟု၊ လၟုဟ်ဍေံဝွံလေဝ် မ သက္ကုဇမိုက်ရောၚ်ဍေံမကၠုၚ်၊ မတ်ဍေံဗ္ကေတ် သမၞိၚ်ဇကုဍေံဟွံမွဲ ဍေံတံဝွံကလော်ရောၚ်၊ သကိုပ်သာ ကၠာတေံ ပ္တေဟ်ဂလာန်ဍေံ ဍေံထောံကၠေံဍာ်တုဲ ဍိုန်ဒြဟတ် ဍေံစကၠေံအိုတ်တုဲ မတန်ဒှ်ရ” ချပ်တုဲ သာ်ဝွံဟီုကဵုကလော်ရ၊ “ပိုဲညးဗၞိက်ဂှ် ဟွံဂွံညာတ်ဍာ်သ္အာၚ်နမတ်တုဲ မထောံကၠေံဍာ်ဝွံဂှ် ဟွံမွဲရ၊ ဂွံ ညာတ်ဍာ်သ္အာၚ်တုဲ မထောံကၠေံဍာ်ဝွံရောၚ်” ဗောဓိသတ်ဂး၊၊ ကလော်အာညိ ဗၠးလညာတ်မၞိဟ်တုဲ ဍေံ စဴအာဌာန်ဍေံရ၊၊
ကလော်အာကၠေံတုဲ ညးဂမၠိုၚ်ပ္တီဗောဓိသတ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ၊ မၞိဟ်တံဂှ် ဒးထောံဂြိုပ်လမ်စံက်ဒၟံၚ်တေံ ဗြဲဂူဍာ်ပေၚ်သူဒၟံၚ် ဒေါဝ်လဂေါဝ်သြၚ်လစ၊ ဍေံမစကၠုၚ်သွာဒကှ် ဍေံစရှ်ဝက်ကၠုၚ်ပ္ကဴဥပဵု သီုကဵုလှိုက်သ ရီု မတဍေက်ဒဇက်တဴဍေံမကၠုၚ်၊ လၟုဟ်ပိုဲဍိက်သကိုဟ်ထောံကၠေံဍာ်ဝွံတုဲ ကွဳပိုဲဍိက်ဂွံသာအာညိရောၚ်” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ ဗောဓိသတ်မိၚ်တုဲ ပဒိုအ်ကၠေံကွဳ ပကောံမၞိဟ်တုဲ “ယွံမၞးတံ၊ ပ္ဍဲကန္တာဝွံ ကမၠိုၚ်ကမာ သြာၚ်လစနွံညးဟီု မၞးတံဂွံမိၚ်ကီုဟာ” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ပိုဲဍိက်ဟွံမိၚ်မွဲလှ်ေရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ယွံမၞးတံ၊ ကန္တာဝွံ ကန္တာဟွံမွဲကဵုဍာ်ရောၚ်၊ တေံဂြိုပ်လမ်စံက်ဒၟံၚ်တေံ ဗြဲဂူရမ္ဂးဂှ် ကျာဗြဲဝွံ မွဲစိမွဲ ဗၞတ်ဇမ္ၚောဲ ဍေံမပိုက်အာရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ယွံနာဲပိုဲ၊ ဗၞတ်မွဲယောဇနာ ဍေံပိုက်အာရအဴ၊၊” “ယွံမၞးတံ၊ မမိက်ကဵုညးမွဲကီု ကျာဗြဲဒွံဇကုမၞးတံဟာ” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ဟွံဒွံ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “မတ်ဗြဲမ္ဂးဝွံ မူစိဗၞတ်ဌာန်ဇမ္ၚောဲ မၞးတံမညာတ်ရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ယွံနာဲပိုဲ၊ ဗၞတ်ပိယောဇ နာနာၚ် မဂွံညာတ်ရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ပၞောဝ်ညးဂမၠိုၚ် မမိက်ကုညးမွဲမွဲ မညာတ်မတ်ဗြဲဟာ” ဗော ဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ဟွံညာတ်ရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊
“ဇုက်လလဳမ္ဂးဝွံ မူစိဗၞတ်ဇမ္ၚောဲ မဂွံညာတ်ရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ယွံနာဲပိုဲ၊ ဗၞတ်ပန်ယောဇနာ ဂွံ ညာတ်ရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ပၞောဝ်ညးဂမၠိုၚ် မမိက်ကဵုကုညးမွဲကီု ဂွံညာတ်ဇုက်လလဳဟာ၊၊” “ဟွံ ညာတ်ရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ဗရုဂဂဵု မူစိဇမ္ၚောဲ မဂွံမိၚ်ရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ဗၞတ်ပိယောဇ နာ မဂွံမိၚ်ရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ပၞောဝ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ညးဂှ်မွဲ မဂွံမိၚ်ဗရုဂဂဵုရော” ဗောဓိသတ်သၟာန်၊၊ “ညးဟွံဂွံမိၚ်မွဲရအဴ” ညးဂမၠိုၚ်ဂး၊၊ “ဟိုတ်ဂှ်ရ ဍေံမအာတေံဂှ် မၞိဟ်ဟွံသေၚ် ကလော်ရောၚ်၊၊ ဍေံကဵု ပိုဲထောံကၠေံဍာ် ဖဍိုန်ဒြဟတ်တုဲ ဍေံဂွံစပိုဲ ဍေံချပ်တုဲ ဍေံကၠုၚ်ရောၚ်၊၊ သကိုပ်သာသမၠီု မဟွံဆိုက် ဗ္ဒက်ပ္ဍဲဥပ္ပါယ် မအာဂတတေံဂှ် ဍေံကဵုထောံကၠေံဍာ် ဖဍောၚ်မၞိဟ်တုဲ သီုဗော်သွး ဍေံမစကၠေံမဒှ်ရ၊၊ အာဂတဝွံ ပိုဲဂွံညာတ်ရ၊၊ ဍာ်မွဲဇဟာၚ် လ္ပထောံကၠေံညိ” ဗောဓိသတ်ဂးတုဲ ဗွဲမပြဟ်ဇက်အာရ၊၊ ညး ဂမၠိုၚ်မှတ်ဇက်အာဒၞာဲဂှ် ကွဳမသုန်ကၠံ သီုကဵုဗၞိက်မပေၚ်တဴရ၊၊ ဇုတ်မၞိဟ်ဇုတ်ဂၠဴ ပေၚ်ဗြော်ဒၟံၚ်အနုဒိုဟ် ဟေၚ်ညာတ်တုဲ တလိုဟ်ကွဳ ဗ္ဂေတ်တရေၚ်ဗိုၚ်လဝ် မၞိဟ်ကီု ဂၠဴကီု ပုၚ်စဏသၟဝ်တ္ၚဲစဟာပ်တုဲ ဒေါဝ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် သ္တိက်လဝ်ဂၠဴတုဲ သီုညးဖအိုတ်ဂှ်ဟွံသ္တိက် မၚ်မွဲရေတ်တဴ ဒဵုတ္ၚဲယးရ၊၊
တ္ၚဲယး ဟာပ်ဗ္စဂၠဴတုဲ ဒၞာဲကွဳဍိုန်ဒြဟတ်ဂှ် ထောံကၠေံ၊ ဒၞာဲကွဳခိုၚ် ဂိုၚ်ကေတ်၊ ဒၞာဲဗၞိက်မအောန်ကဵုၚုဟ် ဂှ် ထောံကၠေံ၊ ဒၞာဲဗၞိက်မနွံကဵုၚုဟ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ် ပဍိုက်ဗပေၚ်ကွဳ ဇက်မှတ်အာဌာန်ဗဒိုပ်စိုပ်တုဲ သွံ ဗၞိက် မွဲကဵုၜါ မွဲကဵုပိ ဂွံပရဲတုဲ သီုဗော်သွးဂမၠိုၚ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဒမံၚ်ဇကုရ၊၊ ဒှ်ကျာ်တုဲ ဂလာန်မြဴဝွံ ကျာ်တြဲတွံ၊၊ “ယွံဂဟပ္ပတိအနာထပိဏ္ဍိက၊ တလပညာလ္ၚဵု ညံၚ်ညးဗၞိက်မသုန်ကၠံကွဳ မပဗဓါန်ကဵုသ ကိုပ်သာတၠဂတိမွဲဂှ် ပဋိပတ်မဟွံဆောတ် မဏာဗစိုပ်ကဵုတသိုက်ပိုန် မဟွံပ္တေဟ်ကလော် မအာစိုပ်တ သိုက်ပိုန်တံဂှ် ပါန်ဂိုၚ်လဝ်ရ၊ ဂိုၚ်လဝ်တုဲ တသိုက်မပြဲဒှ်ဂၞပ်စိုတ် မအာစိုပ်ဟေၚ်ရ၊၊ သမၠီုလ္ၚဵုမၞုံက သပ်စိုတ်မစာ်စ္ဍးနညာဏ် ညးဗၞိက်မသုန်ကၠံကွဳစောတ် မပဗဓါန်ကဵုသကိုပ်သာသမၠီုတံဂှ်တုဲ ပဋိပတ်မ ဆောတ်အာ မဏာဗစိုပ်ကဵုဒဒိုက် ညးမပ္တေဟ်ပါၚ်ကလော် မအာစိုပ်ဒဒိုက်လေၚ်မဇၞော်တံဂှ် မဂိုၚ်လဝ် ရ၊ ဂိုၚ်လဝ်တုဲလေဝ် ဒဒိုက်ရိၚ်က္တၚ်ဟေၚ် မ္ဒးအာစိုပ်ရ၊၊ ဂုန်ဇၞော်မဇိုန်ကဵုဒတုဲမြမောဝ် ဟွံထေက်ဂှ်ကီု မဒှ်လဟုတ်ဒတုဲမြမောဝ်လေဝ်ဂှ်ကီု၊ ပဋိပတ်ၜါစွံဝွံ တလပညာတံတီတုဲ ပဋိပတ်မဟွံဆောတ် မဏာ ဗစိုပ်ကဵုတသိုက်ပိုန် ညံၚ်မၞိက်စက္ကဝဝ်ဂှ်ဟေၚ် မဂပ်ဂဝ်ဂိုၚ်လဝ်ရ” ကျာ်တြဲဂး၊၊
သကိုပ်သာသမၠီုဂှ် ဒှ်ဒေဝဒတ်၊ တွဳဝါရသကိုပ်သာသမၠီုဂှ် ဒှ်တွဳဝါရဒေဝဒတ်ရ၊၊ တွဳဝါရသကိုပ်သာ တ လပညာဂှ် ဒှ်ပုရိသာတ်ကျာ်ရ၊၊ သကိုပ်သာတလပညာဂှ် ဒှ်ကျာ်ရ၊၊
သပ္ပရိုဟ်တြုံမဆာဲတံမိၚ်ဇာတ်ဝွံတုဲ မပဗဓါန်ကဵုကတောဝ်မတ်ဂှ်ပတုဲ သ္ပပ္တေဟ်ကဵုလမိၚ် သ္ပပ္တေဟ်ကဵု လညာတ် လ္ပကဵုဒှ်ညိ၊၊ သကိုပ်သာသမၠီုဝွံ ဟိုတ်မပ္တေဟ်လမိၚ်လညာတ်ဂှ်ရ မိၚ်ပါၚ်ကလော် ညာတ် ရုပ်ကလော် ပ္တေဟ်အာတုဲ မ္ဒးအာစိုပ်လေၚ်ရောၚ်ဟွံသေၚ်ဟာ၊၊ သကိုပ်သာတလပညာတံတေံ ဟိုတ် မပ္တေဟ်ညာဏ်ရောၚ်၊ မိၚ်တုဲ ပမိၚ်ညာန်၊ ညာတ်တုဲ ထၜးကုညာန်၊ နညာန်မကလေၚ်ၚဳမွဲတုဲ တီဒ ဒှ်ကလော်တုဲ မဟွံပ္တေဟ်ညးဂှ် မူဒဒိုက်မၞုံရော၊၊ မွဲသာ်တုန်၊ မသွံဗၞိက်မအောန်ကဵုၚုဟ်ဂှ် ထောံကၠေံတုဲ၊ စောတ်ဗၞိက်မခိုၚ် ဗၞိက်မဂၠိုၚ်ကဵုၚုဟ်ပရဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဝွံပဗီုတုဲ မြာသာသနာဂုန်၊ ပဋိပတ်မယုတ်မပြဲတီတုဲ ရုဲစှ်လပှ်ကဵုဒးညိ၊၊
အဓပ္ပါယ်ဝေါဟာတင်ဏှ် နာဲသက်လောန်ကလးကဵုလဝ်
၁။ ဗော်တဳ—-(န) ဂကောံတဳ။ (ဗၟာ-တိတ္ထိအစုအဖွဲ့ ၊ တိတ္ထိအသင်းအဖွဲ့ )
၂။ ဗော်သွး—–(န) တွဳဝါရ။ နာံမြိုင်။ သ္ကအ်သွး။ (ဗၟာ-အခြံအရံ၊ ခြွေရံသင်းပင်း)
၃။ သဟာဲ——(န) မိတ်မဆာန်။ မိတ်သဟာဲ။ ပြောဲဇွာ။ (ဗၟာ-သဆွေခင်ပွန်း)
၄။ မုက္ခဝါ——(န) မုက်။ မုက်မတ်။ (ဗၟာ-မျက်နှာ၊ မျက်နှာတော်)
၅။ အံင်သူ——(န) လျးအရံင်။ (ဗၟာ-အဆင်းအရောင်) (ပါဠိ-အံသု)
၆။ ဇမောဝ်ဍာ်—-(န) လအာဍာ်မဇွောဝ်အာ (ဗၟာ-ရေစီးကြောင်း၊ ရေအယဥ်)
၇။ တွံပၟိင်——-(ကြိ) တွံပ္တီ။ (ဗၟာ-ဟောကြားသည်)
၈။ ဂၚေင်စရိတ်–(ကြိ) ဂၚေင်ဒေသစရိတ်။ (ဗၟာ-ဒေသစာရီကြွချီသည်။ အရပ်ဒေသများကို လှည့်လည်၍ ခရီးသွားသည်။)
၉။ သကိုပ်သာ—(န) က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်။ (ဗၟာ-အကြီးအမှူး)
၁၀။ ကောန်သာ–(န) ကောန်ရဲ၊ (ဗၟာ-နောက်လိုက်၊ ငယ်သား)
၁၁။ ယာန်——(န) အရာမဂွံဍိုက်အာ။ (ဗၟာ-ယာဥ်)
၁၂။ ကွဳစောတ်–(န) (ဗၟာ-လှည်း၊ အမိုးပါသောလှည်း) ” ယာန်ကွဳစောတ်” (လှည်းယာဥ်)
၁၃။ သြပ်——-(ကြိ) (ဗၟာ-အဆင်သင့်ဖြစ်သည်၊ အသင့်ဖြစ်သည်။)/ “သြပ်ဒၟံင်မသ္အာဗၞိက်” (ကုန်အရေင်းအဝယ်သွားရန် အသင့်ဖြစ်နေသည်။)
၁၄။ တန်——-(ကြိ) (ဗၟာ-သင့်သည်၊ တန်သည်) “ကောန်ဗၞိက်သမၠီုဝွံ မသတန်အာကၠာဟာ ဟွံသေင်အဲမသတန်အာကၠာဟာ” ဗောဓိသတ်ချပ်။ (ကုန်သည်မိုက်သည် ရှေ့ မှသွားသင့်သလောသို့တည်းမဟုတ် ငါသည် ရှေ့မှသွားသင်သလော။) (သ=အနာဂတ်ပြစကားလုံး)
