စူလကသေဌဳဇာတ် (ဗောဓိသတ်ဒှ်ဂကူသေဌဳ)
စူလကသေဌဳဇာတ်ဝွံ ပဟိုတ်ကဵုကျာ်မတီအဇ္ဇျာသယစူလပန္ထကတုဲ မဇိုန်ကဵုအရဟတ္ထဖဵုဂှ် ကျာ်မတွံ။
ပ္ဍဲကလာမတုဲတေံ ပ္ဍဲရးကာသိကရး ဍုင်ဗရာဏာသဳ သၟိင်ဗြဟ္မဒတ္တမပ္ကင်ရင်၊ ဗောဓိသတ်ဒှ်ဂကူသေဌဳ အာစိုပ်ဒဒှ်ဗၠာဲတုဲ ကလိဂွံဌာန်သေဌဳ စူလသေဌဳဂးယၟု၊ နွံပညာစဳကၠး ဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲလၟိတ်အိုဿီုဟေင်။ နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ ခစသၟိင် ပ္ဍဲဒေါဝ်တရဴ ညာတ်ဇွကၞိမွဲချိုတ်ဂှ် သၟဟ်ပ္ညဳနက်သတ်တုဲ “ကောန်ဂကူတၠဂဍောင်မတ်ညာန်တံ ဇွကၞိဝွံ လပှ်ကေတ်တုဲစဳရေင်ဒး ပွမြိမြန်ကောန်သမ္ဘာ မကဵုဇိက်ဗၞိက်သီုဖအိုတ် သၟဟ်ရထမပ္တုဲဟေင်” သေဌဳဂး။
ကောန်ဂကူညးဒိုက်မွဲ မိင်ဂလာန်သေဌဳ “သေဌဳတၠပိုန်တၠပတိဝွံ ဟွံတီစၟတ်တုဲ ဂလာန်မ္ၚဵုဆဵုပါင်မဟီုဟွံတန်ဒှ်” ချပ်တုဲ လပှ်ကေတ်ကၞိဂှ် အာသွံကဵုညးဖျာမွဲ ကဵုဂစၞဗ္ဂဲ ဂွံၚုဟ်ထဝ်မွဲကနန်၊ ထဝ်မွဲကနန်ရာန်တင်လာဲ ကၟံက်ဍာ်မွယနုင် ယိုက်ကေတ်တုဲ အာဒၟံင်သ္ကဲတြဴ ဇမန်ပ္ကဴတံမစဴနူဂြိုပ် “ကလံက်တင်လာဲညိ သုင်ကဵုဍာ်” ဗ္ဒုင်ကဵုဇၟန်ပ္ကဴတံ စတင်လာဲသုင်ဍာ်တုဲ ပ္ကဴမွဲမွဲသ္ကေံ သ္ကေံကဵု၊ ဂွံပ္ကဴဂှ် သွံၚုဟ်တုဲ ရာန်တင်လာဲပၠန် သီုဍာ်နုင်၊ တိတ်အာဒဵုအရှာံပ္ကဴ၊ တ္ၚဲဂှ် ဇၟန်ပ္ကဴတံစတင်လာဲသုင်ဍာ်တုဲ တသဵုပ္ကဴ ၜဟ်သၟဟ်ဂလိုင်တုဲ သၟိင်ဂှ် ကဵုကုမင်ဗၠာဲၜဟ်ကေတ်ရ။ နဥပ္ပါယ်သာ်ဝွံ သ္ဂောံရာန်အာကသာပ်၊ ဟွံဂတာပ်လံဒစာံကသာပ်ဟေင် ကလိဂွံရ။
နွံပ္ဍဲကလာမွဲတ္ၚဲ ဗြဲသီုကျာမဇၞော် ဒရာတ်က္တဵုဒှ်၊ ပ္ဍဲဥဒျာန်သၟိင် ဒွအ်ဆုဇကှ် ကၞာင်ဆုမကဝ်ပြဟ်ဒတုံစှ်ေဂၠိုင်သန်။ ပၟင်ဥဒျာန်တံ အုဲၚးတးဟွဲမာန်ဟေင်။ မင်ဗၠာဲဂှ် တိတ်အာပ္ဍဲဥဒျာန် “အှော်ကၞာင်ဆုတံဂှ် ယဝ်ရကဵုကုအဲ အဲသ္အးယိုက်ပ္တိတ်ဖအိုတ်ရ” မင်ဗၠာဲဂှ်ဂး။ “ဒယိုန်ကေတ်ရ” ပၟင်ဥဒျာန်တံဂး။ မင်ဗၠာဲပ္ၚောံပေဲါပဝေင်ကောန်ၚာ်တံ ဗ္စတင်လာဲသ္ကဝ်တုဲ မွဲချိုန်ကီု ကဵုကောန်ၚာ်တံဒယိုန်ပ္တိတ် ဗဝ်လဝ်မ္ၚးတြင်ဥဒျာန်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ်တုန် လၟာန်မင်ဗၠာဲစံင်ဗျဳဘာဇနသၟင် ဂၠာဲအာအှော် ညာတ်ကၞာင်ဆုသၠဆုတံဂှ် ရာန်ကေတ်ရ။ တ္ၚဲဂှ် ဆမဂွံၚုဟ်အှော် ဒြပ်စှ်တြဴကသာပ်၊ ခရော်ပ္တံဇရဳလေဝ် ဗၞတ်မသုန်ကၠံနာင် ကလိဂွံရ။ ဒြပ်ၜါစှော်ပန်ကသာပ်ကလိဂွံတုဲ “ဥပ္ပါယ်နွံကုအဲရ” ဂးတုဲ ပ္ဍဲဌာန်မညန်ကဵုတရင်ဍုင် ဇရဳမွဲတၜုတ်လဝ်တုဲ၊ ဒလေင်ကၟတ်မသုန်ကၠံ မဂၠေင်လောပ်တရင်ဍုင်၊ နမသုင်ဍာ်ဟေင် ဥပ္ပကာလၟိုန်ဟေင်။ “သင်ဃာတ်၊ မဥပ္ပကာပိုဲဂၠိုင်သန်၊ မူရဴပွမွဲမွဲ မကဵုပ္တုဲရော” ဒလောင်ကၟာတ်တံဂး။ “ကာလကိစ္စအဲမဒှ်ဂှ် အဲဟီုကဵုမၞးတံရ” မင်ဗၠာဲဂး။ နူဂှ်ဂၚေင်အာ ကေုာံညးမၞုံသ္ဇိုင်ဗၞိက်တိုက်ကီု ဒက်မိတ်လဗိုန်လဝ်ဒဒှ်ေဒယှ်ရ။
ယးဂတ ညးဗၞိက်ချေံကီု သီုမသုန်ကၠံ စိုပ်ဍုင်ပိုဲညးဂး။ မင်ဗၠာဲမိင်ပရိုင်တုဲ အာစိုပ်ဒလေင်ကၟတ်တံ “တ္ၚဲဝွံ ကၟတ်မွဲမွဲစန် မၞးတံပရံကဵုအဲညိ။ အဲဟွံသွံကၟတ်ဏီလေဝ် မၞးတံလ္ပသွံကၠာအဲညိ” မင်ဗၠာဲဂး။ “ဂွံရ” ဒလေဝ်ကၟတ်တံဂးတုဲ ကၟတ်မသုန်ကၠံစန် ဒယိုန်နင်ဗဝ်လဝ် ပ္ဍဲသ္ၚိမင်ဗၠာဲရ။ ညးဗၞိကပချေံတံဂှ်တုန်စိုပ်ဍုင်တုဲ အလုံဍုင်ဂၠာဲကၟတ်ဟွံဂွံ။ လ္ၚီကသာပ်ကဵုကုမင်ဗၠာဲတုဲ ရာန်ဏာကၟတ်ဂှ်ရ။
နူဂှ် ၜါပိတ္ၚဲလောန်အာတုဲ က္ၜင်ဇၞော်မွဲစိုပ်သၞေဟ်ပိုဲ သာ်ဝွံပရိုင်သ္ဇိုင်သၞေဟ်ဍာ် ဟီုပ္တဳမင်ဗၠာဲ “ဥပ္ပကာနွံတုဲရ” မင်ဗၠာဲဂးတုဲ ကွဳမွဲသီုအပေါတ် နကသာပ်လိင်ကေတ်တုဲ သီုတွဳဝါရဂမၠိုင် အာစိုပ်သၞေဟ် လစိန်မွဲကဵုစရံက်တုဲ ပ္ဍဲဌာန်မွဲမညန်ကဵုသၞေဟ် စဵုဖျိုင်လဝ်ဇနိက်၊ “ညးမ္ၚးနူရးကၠုင်ပၠောပ်ဂလာန် မရနုက်ကုပိဟေင် မၞးတံပ္တီအဲရ” မင်ဗၠာဲဂးတုဲဖ္အောဝ်လဝ် ကဵုသတိကဵုတွဳဝါရဇကုရ။
ညးဗၞိက်ဍုင်ဗာရဏာသဳကၠံတၠ မိင်ပရိုင်က္ၜင်မစိုပ် “အာရာန်ဂိုင်ဗၞိက်” ဂးတုဲ ကၠုင်စိုပ်သၞေဟ်ရ။ “ဗၞိက်ပိုဲဝွံ မၞးတံဟွံဂွံရ။ တေံညးဗၞိက်ဇၞော်မဒၟံင််ပ္ဍဲဇနိက်ဂှ် ကဵုလဝ်ထရမ်ကဵုပိုဲတုဲရ” ညးဗၞိက်က္ၜင်တံဂး။ ညးဗၞိက်တံဂှ်မိင်တုဲ အာစိုပ်မင်ဗၠာဲ၊ မၞိဟ်တွဳဝါရတံဂှ်တုန် တိုင်သတိမကဵုဂှ် ဒဒှ်ညးဗၞိက်တံမကၠုင် နမပလံင်ပၠောပ်ဂလာန် မရနုက်ကဵုပိဝါဟေင် ပါန်ပ္တီမင်ဗၠာဲရ။ ဒြပ်လ္ၚီလ္ၚီနာင် ညးဗနိက်ကၠံကဵုတုဲ ကေုာံမင်ဗၠာဲဂှ် ကဵုကတိတုဲ မဂွံလိိုန်က္ၜင်။ လ္ၚီလ္ၚီကဵုတၟာဲပၠန်တုဲ ဗနိက်တံဂှ် ညးဗနိက်ကၠံ ဂွံပဒြပ်ဇကုရ။
ဒြပ်ၜါလက်မင်ဗၠာဲဂွံတုဲ ကလေင်စဴကၠုင်ဍုင်ဗာရာဏသဳ “မဂြင်ဂုန်ညး အဲမတန်ဒှ်ရ” ဂးတုဲ ဒြပ်မွဲလက်ယိုက်ကေတ်တုဲ အာစိုပ်ဇရေင်စူလသေဌဳ ကွာဲဒြပ်ဂှ်ရ။ “ပသာ်မဂွံဒြပ်ဝွံရော” စူလသေဌဳသၟာန်။ “ပ္ဍဲဥပ္ပါယ်တၠအဲသေဌဳမဟီုဂှ် အဲဍိက်ပဗက်တုဲ ပ္ဍဲအကြာပန်ဂိတု ဒြပ်ဂလိုင်ဝွံ အဲဍိက်မိဂွံရ” ဂးတုဲ ပတွဵုနူလ္ပဟ်ဂွံကၞိ မသွံဂွံၚုဟ်ထဝ်မွဲကနန် သီုမသက္ကုသၟိင်ဟေင် ဟီုပ္တီသေဌဳရ။
သေဌဳမိင်တုဲ “တြုံအနဂ္ဃသာ်ဝွံ သ္ဇက်ကဵုဒှ်ဒြပ်ညးနွံဟာ” ချပ်တုဲ ကောန်ဗြဴမွဲ ထပ်တဲစရိုဟ်ဍာ်ဇိုန်ကဵုတုဲ အလုံသ္ဂေဟ်ပိုန်ဖအိုတ် ဇိုန်ကဵုမင်ဗၠာဲရ။ သေဌဳဟွံမွဲတုဲ မင်ဗၠာဲဂွံဌာနန္တရသေဌဳဒၞာဲဂှ်ဟေင်။ ဗောဓိသတ်တုန် အတိုင်ပွဇကု စဴအာဘဝပလိုက်ရ။ ဒှ်ကျာ်တုဲ ဂလာန်ဝွံသ္ဂးရ။
“ယွံခမဳတံ၊ တၠပညာမဆိုက်ပ္ဒက်ပ္ဍဲဗနိက်ဂှ် တံဒြပ်ၜိုန်အောန်ကီု ခါမစဳရေင်ဒး ပိုန်ဒြပ်တွဳဝါရမဂၠိုင်က္တဵုဗဒှ်တုဲ သ္ဂောံပ္တန်လဝ်ဇကု ပ္ဍဲတသိုက်ဟေင်။ မူတုပ်ရော၊ ညံင်တြုံမၞုံပညာ မဗ္ဂဵုပၟတ်ဂှ်ရ၊ ပၟတ်ၜိုန်အောန်ဗၞတ်တၟာလလိင််ကီု ကနှိက်မပ္တံအိက်ဂၠဴဇမ္ကဟ် ဂစာဲဗရုဲဗဗွဲလၟေင် နကျာပါင်ကီုလေဝ် ဗ္ဂိုဟ်ဗ္ဂဵုသိုက်က်တုဲ သၞပၟတ်မဂၠိုင် ရဴမက္တဵုဗဒှ်ကီု၊ ညးသာ်ဂှ်ကီုရ တံဒြပ်ၜိုန်အောန် ဗၞတ်ဇွကၞိမွဲကီု ဗဗွဲလၟေင်ခါ မစဳရေင်စွံဖန်ဒး ပိုန်ဒြပ်တွဳဝါရမဂၠိုင်ပ္တဵုဗဒှ်တုဲ ပ္ဍဲဌာနန္တရသေဌဳဇၞော်ကီုလေဝ် ဂွံပ္တန်လဝ်ဇကုဟေင်ရ။”
မင်ဗၠာဲကွးသေဌဳ ဒှ်စူလပန္ထက၊ စူလသေဌဳဒှ်ကျာ်။ တၠပညာမၞုံပၟိက်ကဵုဒတုဲမြမောဝ်ဇကုဂှ် မိင်ဇာတ်ဝွံတုဲဂၠာဲသ္ၚဳဒတုဲမြမောဝ်ဂှ ညံင်ဒ္ဂေတ်ဗောဓိသတ်စူလသေဌဳ ညံင်ညးမပါန်အာတ်ၜိုန်ဟွံမွဲကီု ဒးကာလပဗၞဳဍာ် ပဍုက်လဝ်တိ မဗ္ဂဝ်မုက်ဇမိက်ခမဳကီု၊ ညးမသၟာန်မသၟုက်ၜိုန်ဟွံမွဲကီု ညာတ်ဇွကၞိမွဲ ဒးကာလဗၞဳ ဖျေံပ္တိတ်ဂလာန် မဒှ်ဟိုတ်ဒတုဲမြမောဝ် အမှုအရာမသ္ဒဟ်ဒတုဲမြမောဝ်ညး လ္ပဂဒိုက်ပါင်ကဵုဂလာန်ညိ။ ညးမဂၠာဲဒတုဲမြမောဝ်ဇကုလေဝ် ဒ္ဂေတ်မင်ဗာဲသဝ် မတီဂုန်ဂဥုဲကီု တီဖဵုဂုန်ဂလာန် ဂိုင်ဒေပ်သတီပဗက် မမြာဂွံတသိုက်ဝွံ ပပၞန်တုဲ၊ နညာန်သ္ကေဝ်ကၠေဝ် တီဖဵုဂလာန်တုဲ ဂိုင်ဒေပ်သမ္တီကွာပဗက်လၟိုန်ညိ။
မွဲသာ်တုန် ဗောဓိသတ်မပတၠပညာ ဂတိလစှ်ေကီုလေဝ် ဂလာန်မွဲကီုလေဝ် ညးသတီပဗက် မြာဂွံတသိုက်တမာဝွံရ။ ကြဴပါရမဳပေင်ဒှ်ကျာ်၊ တၠပညာတံတီအိုတ်သက်သၟိဟ်တုဲ ဇၟာပ်ဂလာန်မဟီုလဝ် သမ္တီလဝ် ပဗက်လၟိုန်ညိ။ မူရဴညးမွဲ မြာတသိုက်ရော။ မြာပိုန်ရဂးတုဲ စှ်ေစိုတ်ဗွဲမလောန်ရ။
